Een leerling uit het alternerend leren (Franstalige Gemeenschap – Wallonië en Franstalig Brussel) op de werf – Wat is je rol als zelfstandige?

In de bouwsector gelden duidelijke regels voor de veiligheid en het welzijn van jongeren op het werk. Zodra jij als zelfstandige een jongere laat meewerken, word je in de welzijnsreglementering beschouwd als werkgever. Je moet dan – samen met de school en de jongere zelf – rekening houden met deze welzijnsregels. We hebben een overzicht gemaakt van de belangrijkste aandachtspunten bij alternerend leren in het Franstalig onderwijs (Wallonië en Franstalig Brussel), zodat jij zo’n leerling veilig en correct kan laten meewerken op de werf. 

  • Check of je erkend bent als leerwerkplek - je moet erkend zijn om het betrokken beroep uit te voeren (geen schorsing/afwijzing het laatste jaar)
  • Stel een mentor aan – bij een eenmanszaak ben je dat zelf.
  • Plan een ontmoeting met de leerling.
  • Sluit een overeenkomst: onderteken het officiële contract alternerend leren met opleidingsplan (via Offa)
  • Check je aansluiting bij een externe dienst voor preventie (EDPB) voor hulp bij risicoanalyse, gezondheidstoezicht, arbeidsongevallen, enz.
  • Voer een risicoanalyse uit van de werkplek (voor de start van de overeenkomst).
  • Sluit een arbeidsongevallenverzekering af (die óók de component bij de verstrekker van het alternerend leren (CEFA of IFAPME/SFPME) dekt).
  • Regel gezondheidstoezicht als de leerling een veiligheidsfunctie uitoefent of een activiteit doet met welbepaald risico, of jonger dan 18 is, of nachtarbeid doet, of arbeid doet die normalerwijze verboden is (zie verbod/uitzondering).
  • Controleer of de leerling in orde is met de verplichte basisveiligheidsopleiding (BVO) - anders moet dit georganiseerd worden.
  • Voorzie een onthaalmoment met duidelijke uitleg over veiligheid, PBM’s, noodprocedures, werkkledij…
  • Zorg voor:
    • werkkledij en PBM’s (helm, schoenen, gehoorbescherming...);
    • heldere instructies bij gebruik van machines of arbeidsmiddelen;
    • veilige werkpost.
  • Zorg voor begeleiding en opvolging van de leerling
    • regelmatig contact tussen jezelf, leerling en verantwoordelijke van de verstrekker van het alternerend leren (CEFA of IFAPME/SFPME)
    • evaluatie van leerdoelen
    • contacteer de verstrekker van het alternerend leren bij problemen
  • Bied begeleiding bij elke stap en wees aanspreekpunt op de werf.
  • Een leerling alternerend leren mag géén gevaarlijke arbeid verrichten, behalve als:
  1. dit noodzakelijk is voor de opleiding (opgenomen in het leerplan) én
  2. je extra preventiemaatregelen neemt én
  3. er is toezicht en begeleiding door een ervaren werknemer (de mentor).
  • Verboden taken zijn o.a.:
    • werken in diepe sleuven (>2 m);
    • slopen van gebouwen;
    • besturen van kranen, graafmachines of hefwerktuigen;
    • montage/demontage van steigers;
    • werken met bepaalde houtbewerkingsmachines;
    • werken met kankerverwekkende stoffen, kwartsstof of asbest;
    • las- of snijwerk in besloten tanks.
    • …

! De lijst is niet volledig. De risicoanalyse bepaalt wat wél en niet mag !

  • Verwittig meteen de verstrekker van het alternerend leren en begeleider.
  • Meld het ongeval aan je verzekering binnen 8 dagen.
  • Neem bijkomende acties afhankelijk van de ernst:
    • melding aan Toezicht Welzijn op het Werk bij ernstig of zeer ernstig ongeval;
    • ongevalsverslag opstellen;
    • analyse met je preventiedienst en voorstel maatregelen.
  • Recupereer PBM’s en werkkledij
  • Evalueer samen met de verstrekker van het alternerend leren.
  • Informeer de leerling over werken in de bouw, het “Emploi Tremplin Construction” of instroomtrajecten via Constructiv